آموزشی, مقالات علمی

اسید هیومیک ؛ مزایا و کاربردی آن در کشاورزی

اصلاح خاک با هیومیک اسید

اسید هیومیک : کود آلی دوستدار طبیعت

اسید هیومیک محصول نهایی تجزیه بافت های گیاهی در طبیعت توسط میکروارگانیسم­ ها و قارچ­های موجود در خاک است که در چرخه زندگی موجودات خاک به عنوان منبع عناصر غذایی، انرژی و آب به شمار می­ روند. اسیدهای هیومیک ترکیبات هوموسی هستند  که فقط در مواد بازی محلول می­ باشند و دارایی درصد کربن بالایی هستند و با داشتن وزن مولکولی زیاد سبب تشکیل کمپلکس پایدار و نامحلول با عناصر کم مصرف می ­گردد.

استفاده از انواع کودهای طبیعی بدون اثرات مخرب زیست محیطی می ­تواند در جهت بالا بردن عملکرد گیاه به خصوص در شرایط متغیر محیطی مثمر ثمر واقع شود. بر این اساس اسید هیومیک طبیعی دارای خصوصیات بسیار خوبی برای بهبود کیفیت خاک بوده و اثر بخشی آن در رشد گیاهان بسیار زیاد است. به همین دلیل به منظور بهبود بخشیدن کمیت و کیفیت محصولات زراعی و باغی، حفظ سلامت و حاصلخیزی خاک، استفاده از هیومیک اسید توصیه می­ گردد.

هیومیک اسید پودری و مایع بنیفر

امروزه در بسیاری از کشورها، استفاده از اسیدهای آلی (هیومیک اسید) برای بهبود کمی و کیفی محصولات زراعی و باغی رواج یافته است. با توجه به اینکه اکثر خاک های ما از نظر مواد آلی فقیر هستند، استفاده از مواد هیومیکی در کشاورزی نوین جایگاه بالای دارد. این مواد علاوه بر اینکه رشد ریشه را تحریک می­کنند، جمعیت میکروبی خاک را افزایش می ­دهند و باعث افزایش جذب عناصر غذایی به وسیله ریشه گیاه می­ شوند.

نحوه عمل مولکولی اسید هیومیک

یکی از خصوصیات اسید هیومیک ظرفیت بالای تبادل کاتیونی است که برای گیاه بسیار مهم است و با داشتن ظرفیت تبادل کاتیونی بالا که از یونیزه شدن گروه های عامل موجود در سطح آن ناشی می­ شود، قادرند از راه ­های مختلف شیمیایی و یا با ایجاد پل کاتیونی ذرات خاک را به هم پیوند داده و سبب تشکیل خاکدانه های پایدار شود

هیومیک اسید رشد گیاهان را از راه انتقال یون ها به منطقه رشد و نیز افزایش جذب عناصر غذایی کم مصرف به وسیله ممانعت از آبشویی تقویت می­ کند. همچنین انتقال اکسیژن را بهبود بخشیده و تنفس را تسریع می ­کنند و از این طریق جذب مواد غذایی توسط گیاه افزایش می ­یابد و می ­تواند میزان فراهمی عناصر غذایی به ویژه ریزمغذی ها را برای گیاه در کوتاه مدت و بلند مدت افزایش دهد و این امر در نهایت باعث افزایش رشد گیاه از جمله ساقه و ریشه می ­شود.از طرفی اسید هیومیک نفوذپذیری غشای سلولی را افزایش داده و به این ترتیب سرعت حرکت مواد معدنی به سلول های ریشه و به تبع آن جذب عناصر غذایی افزایش می ­یابد. این مواد ممکن است موجب افزایش جذب عناصر غذایی و کاهش سمیت برخی عناصر جذب شده شوند.

در حضور مواد هیومیکی، قابلیت فراهمی بیولوژیکی عناصر غذایی که از مواد معدنی آزاد می­ شوند  افزایش می­ یابد. همچنین اسیدهای آلی که در نتیجه فعالیت میکروب ها آزاد می­ شوند  در حلالیت عناصر غذایی که از سنگ­ها آزاد می ­شوند موثر است. مواد هیومیکی با تحریک کردن رشد میکروبی، تاثیر بیشتری در کمپلکس نمودن عناصر دارند.

مواد هیومیکی ممکن است اثرات ضد تنشی تحت شرایط تنش غیر زنده نشان دهند. بنابراین می ­توان گفت که کاربرد مواد هیومیکی می­ تواند موجب بهبود رشد گیاه تحت تنش های محیطی شود.

مزایای استفاده از هیومیک اسید

  • محرک رشد گیاه
  • افزایش کمی و کیفی محصول
  • بهبود ساختمان خاک
  • افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک
  • تقویت و افزایش ظرفیت و توان تبادلات کاتیونی خاک
  • افزایش توسعه رشد گیاه
  • افزایش دستیابی گیاه به عناصر ریزمغذی
  • افزایش درصد جوانه زنی بذر
  • کاهش تنش های آبی و تنش­ های ناشی از شوری
  • افزایش کارایی اثر بخشی کودهای شیمیایی
  • تامین مواد آلی و افزایش جمعیت ریز جانداران مفید خاک
  • غیرفعال نمودن سموم مصرفی در خاک و سالم سازی خاک

تاثیر هیومیک اسید در خاک

خصوصیات شیمیایی

 اسیدی و قلیای

  • افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی خاک
  • افزایش جذب عناصر غذایی و فراهمی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در طول دوره رشد

خصوصیات زیستی و بیولوژیکی

  • تجدید حیات خاک
  • افزایش تقسیم سلولی و رشد گیاه
  • افزایش قطر دیواره سلولی
  • افزایش مقاومت به آفات و بیماری ها
  • افزایش درصد جوانه زنی بذر و بهبود رشد ریزوم
  • افزایش میکروارگانیسم های مفید خاک
  • افزایش میزان ویتامین ها درگیاه
  • افزایش رشد ریشه
  • افزایش فتوسنتز در گیاه
  • افزایش میزان آنزیم ها در گیاه
  • افزایش جذب مواد غذایی توسط گیاه

در این مقاله آموزشی سعی شد که مزایا و اطلاعات کافی درباره هیومیک اسید گفته شود. اگر برای استفاده از هیومیک اسید هنوز دچار تردید هستید؛ کافیست درپایان این مقاله سوال خود را کامنت کنید و یا با واحد مشاوره ما تماس حاصل فرمایید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *