مهم ترین آفات و بیماری‌های اسفناج کدامند؟ (راهنمای کامل تشخیص و مبارزه)

اسفناج

ریشه لغت انگلیسی این گیاه ( Spinach از کلمه Spina یا از واژه فارسی اسپناخ ispanakh ) که اشاره به میوه پیچیده دارد، نشات گرفته است. اسفناج ها که جز دو لپه ای ها دسته بندی شده اند، گیاهانی یکساله یا به ندرت دو ساله هستند که بدون کرک بوده اما با غده های حبابی شکل و پایک دار پراکنده روی گیاه دیده می شوند. این گیاهان دو پایه و یا به ندرت یک پایه هستند. دارای ساقه راست و شیاردار، برگ ها متناوب، با پهنک اغلب پیکانی شکل، دمبرگدار، گاهی ساده و بدون دمبرگ هستند.

گیاه شناسی اسفناج

گل های این گیاه خوشه ای، سبز رنگ و کوچک بوده، گل های نر به تعداد زیاد و به صورت گویچه هایی بدون پایک در امتداد انشعابات دیده می شوند. قطعات گل پوش کوچک و چهارتایی، پرچم ها 4 و یا بلندتر از گل پوش، گل های ماده در دسته های 10 تایی و بدون پایک در محور برگ ها و در امتداد انشعابات، بدون گل پوش و در بر گرفته شده با دو برگک اغلب منتهی به خار درفشی، در پایین پیوسته و یا جدا از همدیگر هستند.

کلاله 4 و یا 5 تایی، تخمدان فوقانی، دانه با پوسته قهوه ای و جنین نعل اسبی است. اسفناج گیاهی است یکساله و روز بلند که پس از سبز شدن برگ هایی طوقه ای تولید می کند. به این ترتیب در یک سطح در اطراف ساقه کوتاهی به طول چند میلی متر نزدیک به سطح خاک قرار می گیرند. در طی رشد بعدی ( زایشی ) این ساقه طویل شده و از آن شاخه های جانبی دیگری از محل برگ های طوقه ای به ساقه اصلی منشعب می شوند. برگ ها در ارقام مختلف دارای فرم و رنگ متفاوتی هستند و به شکل های تخم مرغی، بیضوی و یا نیزه ای وجود دارند. 

تیم تحقیق و توسعه شرکت نوبهاران شیمی سپاهان محتوایی آموزشی تهیه کرده است. این محتوا اطلاعات بسیار مفیدی دربارهٔ آفات و بیماری‌های مهم اسفناج و روش‌های مقابله را در اختیار شما قرار می‌دهد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

آفات و بیماری های اسفناج

مهم ترین آفات اسفناج عبارتند از:

مینوز برگ اسفناج

آفت آن به مگس چغندر با نام علمی   Pegomyia betae معروف است. لارو این حشره با تغذیه از برگ، در داخل آن تونل ایجاد کرده و روی برگ خطوط سفیدرنگی ظاهر می‌شود که در صورت عدم پیشگیری و مبارزه، صدمات شدیدی به محصول وارد می‌کند .

کنترل و مبارزه با مینوز برگ اسفناج :

• استفاده از نشای سالم
• حذف بوته های آلوده از مزرعه
• استفاده از تورهای ضد حشره برای کشت های گلخانه ای
• رعایت تناوب زراعی
• استفاده از زنبورهای پارازیتوئید مثل Diglyphus begini و Chrysocharis parksi  

شته سبز

شته معمولا در سبزیجات مشاهده می شود. اگر چه آفت مهم با خسارت زیاد نیست ولی باعث کاهش عملکرد می شود. مورچه ها از عوامل اصلی نقل و انتقال شته ها هستند. بنابراین یکی از روش های مبارزه با شته ها، ممانعت از تماس مورچه ها با بوته هاست.

کنترل و مبارزه با شته سبز اسفناج

• حذف اندام های پایینی گیاه
• مبارزه با مورچه ها
• حذف برگ های آلوده
• پرهیز از گیاهان جاذب شته
• پاشیدن آب صابون به بوته یا تقویت حضور کفشدوزک ها و شیر شته ها ( بال توری سبز یا Green Lacewing ) در مزرعه کشت اسفناج

بیماری های شایع در اسفناج:

بیماری سفیدک داخلی یا دروغین (Downy Mildew) اسفناج

سفیدک ها بیماری های قارچی هستند که ممکن است داخلی یا بیرونی باشند. عامل مولد این بیماری قارچ Peronospora farinosa است.در بیماری سفیدک کرکی اسفناج، لکه‌های رنگ‌پریده‌ای در سطح فوقانی برگ‌ها ایجاد می‌شوند که کم‌کم زرد رنگ می‌گردند، و درست در سطح زیرین برگ، مقابل این لکه‌ها، پوشش مخملی به رنگ خاکستری تیره نمو می‌کند.

بیماری سفیدک دروغین باعث بروز لوله شدن برگ ها، ایجاد لکه و ضایع شدن بوته می شود.

کنترل و مبارزه با بیماری سفیدک داخلی یا دروغین :

• بهترین شیوه مبارزه با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم است که امروزه در بازار موجود هستند.
• ضد عفونی بذر قبل از کاشت و اجتناب از کاشت همجواری اسفناج بهاره با پاییزه از توصیه های مهم برای مبارزه با این بیماری است.

بیماری پژمردگی فوزاریومی یا بوته میری اسفناج

بوته میری های آوندی از بیماری های گیاهی اغلب سبزیجات هستند که به صورت ناگهانی باعث پژمردگی، قهوه ای شدن و مرگ برگ های گیاه و مرگ بوته می شوند. این گونه بیماری ها در اثر فعالیت قارچ های فوزاریومی اغلب (Fusarium oxysporum) در بافت های آوند گیاه ایجاد می شود و تمام یا بخش های بالایی گیاه طی چند روز یا چند هفته ای از بین می روند. فوزاریوم در تمام مراحل رشدی گیاه به ویژه در مراحل گیاهچه ای خسارت زاست.

کنترل بیماری بوته میری اسفناج :

• رعایت فاصله مناسب کشت بین بوته ها به منظور تهویه مناسب
• افزایش pH  خاک
• رعایت تناوب زراعی و کاهش رطوبت اطراف بوته با افزایش زهکشی خاک از راههای پیشگیری و کنترل بیماری بوته میری اسفناج هستند.

به شما خواننده گرامی توصیه می کنیم مطلب بهترین خاک برای کشت اسفناج چیست؟  را مطالعه کنید!