آموزشی, مقالات علمی

ترک خوردگی در میوه انار

از جمله شاخص­های کیفی انار شامل نداشتن ترک خوردگی، آفتاب سوختگی و دارا بودن رنگ پوست مناسب و صاف می باشد. ترکیدگی انار یکی از مهم ترین شاخص های افت کیفیت و بازار پسندی انار بوده و ارزش صادراتی این محصول را پایین می آورد  و از مهمترین عوامل کاهش کمی وکیفی محصول در باغات انار می­باشد.

یکی از عوامل کاهش میزان محصول انار در باغات انار بروز عوارض فیزیولوژیک و بیماری­ها هستند. ترکیدگی میوه انار، مهمترین بیماری فیزیولوژیکی و خسارت زا در تمام مناطق انار کاری محسوب می­شود که بیشترین خسارت را به باغداران وارد می نماید. منظور از بیماری فیزیولوژیکی این است که در ایجاد این امر عوامل زنده بیماری زا دخالت ندارند بلکه عوامل محیطی و مدیریتی در بروز این عارضه نقش دارند.

با بروز تنش آبی و ترکیدگی میوه، کرم گلوگاه انار تغییر رفتار داده و به جای تاج میوه، شکاف حاصل از ترکیدگی میوه را برای تخم گذاری انتخاب می کند.

میزان ترکیدگی میوه انار در سالهای مختلف یکسان نبوده و تحت تاثیر عوامل محیطی و ژنتیکی متفاوتی ایجاد می شود که می­توان به عوامل آبیاری، شرایط خاکی و تغذیه ای، که از جمله این عوامل می­توان به عوامل محیطی و فیزیولوژیکی مانند کاهش دما، واریته، بافت و جنس خاک، اختلاف درجه حرارت شب و روز، وزش بادهای گرم، کم آبی، نامنظم بودن دوره آبیاری، پایین بودن رطوبت هوا، بارش پاییزه، آفتاب سوختگی و آلوده بودن باغ به آفت مکنده نظیر شته و کنه  اشاره کرد.

کمبود برخی عناصر غذایی مانند کلسیم و بور، بادهای سرد اوایل پاییز، سرمای پاییزه همراه با بارش، آفتاب سوختگی و اختلالات هورمونی (کمبود هورمون جیبرلیک اسید) از جمله دیگر عوامل ترکیدگی در انار می باشد بنابراین لازم است که در خاک ها شرایط تغذیه ای مناسب فراهم شود. مطالعات مختلف نشان داده است که در خاک های کم عمق و فقیر که رطوبت کافی ندارند، درصد ترکیدگی میوه افزایش می­یابد.

یکی از عوامل ترکیدگی انار کمبود بور است. کمبود بور در میوه های جوان در شرایط نمو میوه، به دلیل تغییرات شدید دمای روز و شب و تاثیر آن بر جریان مجدد بور درآوند آبکش، تاثیر زیادی بر ترک خوردگی انار دارد که با محلول پاشی با کودهای حاوی بور می توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.

استفاده از کود فروت ست که حاوی روی، ازت و بور هستند میزان صدمات ناشی از ترکیدگی انار را کاهش می­دهد.

کاربرد کودهای پتاسه مثل سولفات پتاسیم یا نیترات پتاسیم به صورت محلول پاشی یا همراه با آب آبیاری قبل از وقوع تنش های محیطی از جمله تنش گرمایی  در طی چند نوبت سبب افزایش اندازه، افزایش توان میوه در جذب آب­، تغییر رنگ دانه ها و کاهش ترک خوردکی در میوه انار می شود.

بنابراین عناصر نیتروژن، کلسیم، بور و روی از جمله عناصر موجود در خاک هستند که کمبود آنها در گیاه احتمال ترکیدگی میوه انار را افزایش می دهد.

حتی در مواردی در خاک هایی با شوری زیاد میزان ترکیدگی بیشتر خواهد شد.

برخی تحقیقات نشان داده است که مصرف کودهای ازته که منجر به افزایش میزان اسیدآمینه و پروتئین ها و بهبود شادابی درخت و برگ ها می گردد، در کاهش ترکیدگی انار موثر است و به صورت تقسیط این کود در طول دوره رشد مصرف گردد.

یکی دیگر  از راه های کنترل ترکیدگی در میوه انار استفاده از ارقام مقاوم است. ارقام ملس، از مقاوم ترین نمونه ها در این خصوص می باشند. همچنین میزان خسارت در ارقام دارای پوست کلفت بیشتر می باشد.

راه های کنترل ترکیدگی در انار

  • استفاده از ارقام مقاوم به ترکیدگی
  • حفظ رطوبت خاک با کمک مالچ (خاک پوش)
  • جلوگیری از آفتاب سوختگی
  • رعایت بهداشت باغ
  • کوددهی صحیح با استفاده از کودهای حاوی نیتروژن، روی، بور و کلسیم
  • دور منظم آبیاری
  • برداشت به موقع محصول
  • استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی مانند جیبرلیک اسید

تنظیم کننده های رشد گیاهی با افزایش خاصیت کشسانی دیواره سلولی پوست میوه باعث کاهش میزان ترکیدگی میوه انار می شود.

نکته ای که کشاورزان و باغداران بایستی به آن توجه کنند این است که پس از مواجه شدن با انارهای ترکیده بر روی درخت، آنها را به تعجیل در برداشت وا ندارد و با بازدید کلی باغ، نسبت به رسیدن کل محصول اطمینان حاصل کنند. در باغات انار سرمای هوا عامل اصلی بهبود رنگ میوه می باشد که این خود از عوامل ترکیدگی میوه نیز می باشد. ترکیدگی میوه انار از اواخرمرداد شروع و در اوایل پاییز به حداکثر شدت خود می­رسد. درصورتی که در برداشت میوه تعجیل یا تاخیر بیافتد می تواند دامنه خسارت اقتصادی ناشی از ترکیدگی را افزایش دهد.

بنابراین کاشت ارقام مناسب در هر منطقه و مدیریت صحیح آبیاری و تغذیه بر اساس آزمون خاک در کاهش میزان خسارت بسیار موثر است.

3 دیدگاه در “ترک خوردگی در میوه انار

  1. شقایق فخاری گفت:

    مطلب دقیق و عال بود ممنون از زحماتتتون

    1. محمد کریمی یزدآبادی گفت:

      سلام
      وقتتون بخیر باشه

      خوشحالیم که محتواها مورد رضایت شما قرار گرفته. از همراهی شما متشکریم

      موفق باشید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *