همه چیز درباره کاشت تا برداشت کلزا

کلزا یکی از گیاهان روغنی است که دانه آن حاوی مقادیر بالای روغن و کنجاله آن حاوی 36 تا 40 درصد پروتئین می باشد. روغن کلزا به دلیل ترکیب مناسب اسید های چرب غیر اشباع و کمترین میزان اسیدهای چرب اشباع با کیفیت ترین روغن گیاهی است. کنجاله کلزا نیز به عنوان غذای دام مورد استفاده قرار می گیرد.  کلزا دارای دو تیپ رشد بهاره و زمستانه می باشدکه در اقلیم های مختلف کشت می شود. این محصول را می توان به خوبی در تناوب با گندم قرار داد. و برای بهبود عملکرد گندم به ازای هر چهار سال یک سال باید کلزا کشت شود. در این محتوای آموزشی به مهم ترین نکات تغذیه و آفات و بیماری در کاشت کلزا اشاره شده است. در ادامه به تمامی این موراد می پردازیم.

مراحل کاشت داشت تا برداشت گیاه کلزا

به علت ریز بودن بذر کلزا ضروری است که بستر کشت آماده شده دارای خاک نرم و یکنواخت باشد. بدین منظور پس از جمع اوری بقایای محصول قبلی اقدام به آبیاری نموده و پس از رشد علف های هرز از شخم زمین استفاده می شود. جهت خرد شدن کلوخه ها زمین مورد نظر دیسک و ماله زده شده و سپس اقدام به پخش کودهای پیش کاشت شامل 150 کیلوگرم فسفات آمونیوم و 150 کیلوگرم سولفات پتاسیم نمود (این مقدار برای همه کشت ها و زمین ها یکسان نیست و با توجه به شرایط آن طبق آزمایش خاک میتواند متفاوت باشد).

عمق کاشت بر کلزا 1 تا 2 سانتی متری خاک و برای کشت باید از بذر کار مخصوص کلزا یا ردیف کار غلات دارای موزع کلزا و تثبیت کننده عمق استفاده نمود. زمان کشت مناسب در حصول عملکرد حداکثری در کلزا بسیار مهم است و به صورت کلی بهترین زمان کشت کلزا حدود سه هفته قبل از کاشت گندم در هر منطقه است.

فاصله ردیف های کشت در کلزای بهاره 18 تا 23 و در کلزای پاییزه 35 تا 40 می باشد. میزان بذر مورد نیاز 5 تا 7 کیلوگرم در هکتار برای کشت با ردیف کار و 7.5 تا 9 کیلوگرم در هکتار برای کشت دست پاش است.

مهمترین مساله در مرحله داشت کلزا، کنترل علف های هرز است. کنترل به موقع علف های هرز در 4 تا 8 هفته اول پس از کاشت بهترین زمان برای مبارزه بوده و کمترین میزان کاهش عملکرد را داریم.  با تغییر رنگ بذور کلزار از سب به سیاه محصول اماده برداشت می باشد. زود برداشت کردن کلزا موجب کاهش عملکرد و دیر برداشت کردن موجب رسیدگی بیش از حد و ریزش میوه ها می گردد. از جوانه زنی تا برداشت کلزا بین 100 تا 110 روز در کلزاری بهاره و 9 ماه در کلزای پاییزه طول می کشد.

برای دریافت برنامه تغذیه کلزا و دانه های روغنی با ما تماس بگیرید.

آفات مهم گیاه کلزا

شته مومی کلزا

یکی از آفات مهم کلزا که از طریق مکیدن شیره گیاهی موجب آسیب، کاهش بنیه، تغییر شکل گیاه و کاهش عملکرد می گردد می باشد. این آفت در مناطق شمالی کشور به دلیل رطوبت بالا آسیب بیشتری میزند.  برای مبارزه  کاهش مصرف کودهای نیتروژنی و استفاده از سموم پریمور و کنفیدور طبق نظر کارشناس استفاده نمود.

 کک چلیپاییان

 کک ها در واقع سوسک های ریزی هستند با قدرت جهندگی زیاد در بهار با گرم شدن هوا از پناهگاه زمستانی خارج شده و از برگ های کوتیلدونی کلزا تغذیه میکنند. لارو کک از ریشه و ساقه و حشرات بالغ از برگ کلزا تغذیه کرده و سبب ایجاد سوراخ های متعدد در برگ می شود.

سوسک های گرده خوار کلزا

سوسک های گرده خوار در داخل غنچه ها تخم ریزی کرده و لاروها پس از تفریخ تخم از اجزای داخلی گل مانند پرچم ها تغذیه می کنند. آسیب این در مناطق معتدل کمتر از مناطق سردسیر است زیرا در مناطق معتدل کلزا زودتر به مرحله گلدهی رسیده و کمتر مورد حمله حشرات قرار می گیرد. در صورت نیاز به سمپاشی شیمیایی می توان از فوزالون استفاده نمود.

سفیده بزرگ کلم

سفیده بزرگ کلم از آفات مهم کلزا می باشد. زمستانگذرانی حشره به صورت شفیره و حشره بالغ پروانه می باشد و در اوایل بهار ظاهر می گردد. این آفت 2 تا 4 نسل در سال دارد. خسارت توسط لارو حشره  و با تغذیه از پارانشیم برگ و باقی گذاشتن رگبرگ ها ایجاد میشود. این آفت از جوانه انتهایی نیز تغذیه کرده و خسارت  قابل به محصول کلزا وارد می کند.

سرخرطومی دانه کلزا

خسارت این آفت مربوط به حشره بالغ بوده که خورجین ها را در طول دوره گلدهی و یا پس از آن مورد حمله قرار میدهد و درون آن تخم ریزی می کنند. آلودگی شدید به سرخرطومی می تواند تا 30 درصد محصول را کاهش دهد.

انواع کنه ها

انواع کنه ها از برگ های کوتیلدونی کلزا پس از جوانه زنی تغذیه کرده و موجب کاهش رشد در ابتدای فصل می گردند. در این مورد، خسارت کنه باعث فنجانی شدن برگ های کوتیلدونی می گردد. تغذیه کنه ها از برگ های بالغ کلزا موجب ایجاد سوراخ هایی بر روی برگ ها خواهد شد.

بیماری های مهم در کاشت کلزا

پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه

شیوع این بیماری در مناطق مرطوب بیشتر است. اگر شیوع بیماری در مزرعه مصادف شود با مرحله شروع گل دهی کلزا خسارت وارده می تواند شدید شود ولی در مراحل انتهایی گلدهی خسارت اقتصادی زیاد نخواهد بود. بنابراین با تغییر زمان کاشت کلزا در مزرعه می توان از شیوع زیاد بیماری جلوگیری کرد. تراکم بوته نیز باید رعایت شود زیرا در تراکم های بالاتر میزان رطوبت پای بوته ها زیادتر بوده و در نتیجه میزان احتمال ابتلای گیاه به بیماری بیشتر است.

کاهش مصرف کودهای ازته نیز باعث کاهش ابتلای بیماری می گردد. خارج کردن بقایای محصول از مزارع نیز می تواند از گسترش بیماری جلوگیر نماید. در نهایت اگر هیچ یک از روش های زراعی پاسخ گو نبود می توان از  روش مبارزه شیمیایی با سموم فولیکور و بنومیل اسفاده نمود.

بیماری ساق سیاه

بیماری ساق سیاه یا شانکر ساقه از مهمترین بیماری های کلزا در بسیاری مناطق جهان است که از طریق بذور بیمار، بقایای بیمار و علف های هرز قابل انتقال می باشد. علائم بیماری ابتدا بر روی کوتیلدون ها ظاهر می شود ولی تمام اندام های گیاهی را می تواند بیمار کند.

بیماری در روی ساقه می تواند به صورت  تخریب بخشی از پوست ساقه مشاهده میشود ولی درصورتی که پوست دور ساقه به طور کامل تخریب شود می تواند موجب ورس و خشکیدگی کامل شود. این بیماری موجب آلودگی گل آذین و سوختگی در گل ها می شود. در صورت آلودگی خورجین ها ممکن است قوه نامیه بذور تحت تاثیر قرار گیرد. برای مبارزه می توان از ارقام مقام، رعایت تناوب زراعی، شخم عمیق و ضد عفونی پیش از کشت بذور با بنومیل استفاده نمود.

انگل گل جالیز

گل جالیز انگل کامل ریشه گیاهان دو لپه می باشد. کشت مداوم کلزا در مزرعه بدون رعایت تناوب زراعی و یا کشت کلزا در تناوب با صیفی جات موجب افزایش گیاه انگل در مزرعه می گردد. مبارزه شیمیایی با انگل گل جالیز دشوار بوده و در صورت آلودگی شدید باید از گشت کلزا و یا دیگر گیاهان میزبان جلوگیری نمود.

از دیگر بیماری های کلزا می توان به سفیدک سطحی دروغی انواع لکه برگی ها ریشه گرزی اشاره کرد. همچنین برخی بیماری های ویروسی نیز مانند موزائیک شلغم و موزائیک گل کلم در کلزا می شود که با مبارزه با شته ها به عنوان ناقلین بیماری های ویروسی می توان با این بیماری ها مقابله کرد.

نتیجه گیری در کاشت کلزا

گیاه کلزا از گیاهان صنعتی مهم بوده و برای کشت بهینه و حصول عملکرد بالا باید از نظر مشاورین کشاورزی استفاده نمود. برنامه کوددهی و مدیریت تلفیقی آفات، بیماری ها و علف های هرز در این محصول نیز از اهمیت بالای برخوردا می باشد. اگر شما کاشت کلزا در برنامه خود دارید، روی کمک ما حساب کنید. بهترین متخصصان کشاورزی و گیاه پزشکی آماده پاسخگویی سوالات و راهنمایی شما در این مسیر هستند. برای دریافت مشاوره کافیست با ما در تماس باشید.