بهترین روش جلوگیری و کنترل سال آوری درختان
تا به حال شده با این مشکل رو برو بشید که درختان شما در یک سال پر محصول و عملکرد بالایی داشته باشند و در سال بعد محصول کمتری توسط درخت تولید شود و میزان عملکرد به شدت افت کند، به این پدیده سال آوری میگویند .
به نوسانات عملکرد و باردهی نامنظم درختان میوه سال آوری یا تناوب باردهی(AB) Alternate bearing یا Biennial bearing گفته می شود. در سال پر محصول که به آن On year گفته می شود میزان تولید محصول زیاد بوده و در سال کم محصول که به آن Off year گفته میشود میزان تولید محصول کاهش مییابد.
پدیده سال آوری یا تناوب باردهی یک پدیده فیزیولوژیکی است که در درختان میوه اتفاق میافتد. سال آوری یعنی درختی که یک سال بسیار پر بار بوده ولی در سال بعد یا مثل سال قبل خودش نبوده یا اصلا میوه ای را به بار نیاورده است و محصول دهی آن کم میباشد. این پدیده در بیشتر ارقام درختان میوه رایج است.
آنچه در ارتباط مستقیم با تولید محصول است، جوانه های زایشی و تولید گل است. بنابراین در سال پر بار درخت تعداد جوانه های زایشی بیشتر و تولید گل بیشتر خواهد داشت و در سال کم بار، تعداد جوانه های زایشی کم بوده و یا درخت هیچ جوانه زایشی تولید نخواهد کرد
درختان از منابع ذخیره شده خود برای تولید جوانههای گل استفاده میکنند که منجر به شکوفایی درسال بعد میشود. محصول دهی بالا در یک سال منجر به کاهش منابع درخت میشود به طوری که در سال بعد شکوفه دهی کمتر میشود. بنابراین، برای جلوگیری از سال آوری درخت باید از کود فروت ست برای درختان استفاده کنیم. در این صورت درختان هر سال بار یکسانی را خواهند داشت.
علت پدیده سال آوری، عدم تولید و یا تولید بیش از حد جوانه های زایشی است. درختان در سال پر بار در صورتی که با کمبود عناصر غذایی و یا تغذیه نادرست روبرو شود بنابراین در موقع بزرگ شدن میوه از مواد غذایی موجود در جوانه های سال بعد استفاده می کند و مانع از رسیدن آن به جوانه های سال بعد می شوند پس با ضعیف شدن این جوانه ها زمینه برای ریزش آنها فراهم می شود.
درصورتی که درختان در زمان مناسب، کود دهی مناسبی برای آنها صورت نگیرد و دچار کمبود و ضعف عناصر غذایی شوند جوانه های زایشی خود را از دست می دهند و این اتفاق زمینه ساز تولید محصول کمتر خواهد بود.
همیشه در مورد تغذیه درختان میوه این موضوع باید درنظر گرفته شود که مواد غذایی به قدر کافی در اختیار درختان قرار گیرد و تغذیه درختان به صورت درست اجرا گردد و علاوه بر تامین مواد غذایی مورد نیاز میوه های سال جاری، بخشی به جوانه های سال بعد برسد و میوه های درختان از اندوخته غذایی جوانه های سال بعد استفاده نکنند و با این کار جوانه های زایشی بیشتری حفظ خواهد شد.
درختان هنگامی که با پدیده سال آوری مواجه شوند، در سال پربار با افزایش تولید گل و میوه ممکن است سایز میوه ها کوچک شده و میزان کیفیت آن کاهش می یابد و در سال کم بار به دلیل کاهش میزان جوانه و گلدهی و میزان محصول، سایز میوه بزرگتر بوده ولی میزان عملکرد ان کاهش می یابد.
عواملی از جمله انواع تنش های محیطی، آفات و بیماری ها، هرس بیش از حد، آبیاری نامناسب ،شرایط نامناسب آب و هوایی ،نبودن شرایط گرده افشانی ، عدم برداشت به موقع محصولات و استفاده از رقم نامناسب می توانند در بروز پدیده سال آوری دخیل باشند.
راه های کاهش پدیده سال آوری
سال آوری از جمله پدیده هایی است که تا حدودی قابل کنترل است و با تقویت به موقع درخت میتوان فاصله بین سال کم بار و پر بار را کاهش داد.
از جمله اقداماتی که برای جلوگیری از سال آوری می توان انجام داد شامل :
- هرس شاخه ها
- فراهم نمودن شرایط گرده افشانی
- کنترل آفات و بیماری ها
- استفاده از ارقام متحمل و مناسب
- تنک کردن میوه
- کود دهی با کود فروت ست
پدیده سال آوری از جمله پدیده هایی است که از لحاظ اقتصادی برای باغداران بسیار پر اهمیت بوده چون نایکنواختی در تولید محصول سبب به هم خوردن تعادل در بازار خواهد شد. بنابراین به باغداران توصیه می شود با مدیریت صحیح از ایجاد این پدیده جلوگیری نمایند.